Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Amoureto
Briza media
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Erbo-d'amour, Tramblanto, Pan-de-passeroun, Erbo-tremblanto, Pan-de-tourdre.
Noms en français : Amourette commune, Brize intermédiaire.
Descripcioun :Vaqui la mai coumuno de nòstis amoureto que trachis en mato dins li bos clar, li pelouso e prado de colo fin qu'i mountagno mejano. Èi bèn poulideto aquesto amoureto que tremblo à cado boufet de ventoulet. Èi la souleto renadivo. Se recounèis à sis espigueto de mens d'un cm de long e à sa pichoto lengueto. Coumpara emé la pichoto-amoureto que ié sèmblo proun.
Usanço :Lis enfant manjavon à passa tèms lis espigueto (pan-de-passeroun).
Port : Erbo
Taio : 15 à 70(100) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Briza
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 60 à 80 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Bos clar
- Pelouso
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Briza media L., 1753